Imágenes de páginas
PDF
EPUB

N. II.

Breve de Sixto IV. en 10 de Octubre de 1482, del qual consta que hubo muchas quejas contra el modo de proceder en la Inquisicion de Aragon, Cataluña, Valencia y Mallorca.

El original en la biblioteca particular del rey, y copia en la compilacion de Lumbreras, lib. 1. tit. 6. num. 1.

Charissimo

rissimo in Christo filio nostro Ferdinando, Castellæ, Legionis et Aragonum regi illustri. Sixtus papa quartus.

Charissime in Christo fili noster: salutem et apostolicam benedictionem. Venerabilis frater noster Rodericus, episcopus portuensis sancte romane ecclesiæ vicecancellarius, et cardinalis Valentinus nobis retulit super certis litteris nostris in materia Inquisitionis hæretice pravitatis postremo à nobis emanatis sub data quinto decimo kalendas Maii, pontificatus nostri anno undecimo, incipientibus » Gregis dominici nostræ custodia divina disponente clementia commissi, per quas mandavimus per ordinarios et inquisitores in regnis tuis Aragonia, Valentia et Majoricarum ac principatu Catalonia deputatos contra reos hujusmodi criminis sub certis modo et forma procedi et judicari debere, varios istic clamores et querimonias non sine displicentia tua in dies oriri: proptereaque majestatem tuam vehementer optare præfatas litteras per Nos corrigi et inmutari. Nos vero, sicut eidem vicecancellario respondimus, quamvis easdem litteras ex consilio nonnullorum venerabilium fratrum nostrorum sanctæ romane ecclesiæ cardinalium per Nos desuper deputatorum ediderimus” tamen cupientes quantum cum Deo possumus celsitudini tuæ gratificari, et hujusmodi quærellis occurrere, decrevimus, cum primum præfati cardinales qui ob pestilentiæ suspicionem secesserunt, in urbem redierint eisdem commitere dictum negocium revidendum ac denuo diligenter examinandum ut omnibus consideratis considerandis, et matura deliberatione præhabita, si quid in dictis litteris enmendandum vel inmutandum seu modificandum fue

[ocr errors]

rit, ex simili consilio corrigatur, inmutetur vel modificetur. Interin vero ne ullo pretextu ipsarum litterarum tan sanctum et necessarium opus retardetur, præfatas litteras et omnia in eis contenta, quatenus juri communi contraria et ab eo aliena existant, suspendimus; mandantes nihilominus inquisitoribus prædictis, ut non obstantibus præfatis litteris, eorum officium adversus reos hujusmodi criminis continuare; et tan in procedendo quam judicando decreta sanctorum patrum, et juris communis dispositionem in concernentibus dictum crimen ad unguem servare debeant, donec aliud super inde per Nos fuerit ordinatum, quemadmodum per alias nostras litteras præsentibus alligatas inquisitoribus eisdem injungimus. Datum Romæ apud sanctum Petrum sub annulo piscatoris die decima Octobris M.CCCC.LXXXII. pontificatus nostri anno duodecimo. L. Grifus.

[ocr errors][merged small][merged small][merged small][merged small]

N.° III.

Breve de Sixto IV. dirigido á la reyna catolica en 23 de Febrero de 1483 sobre varios asuntos, y entre ellos el de la Inquisicion.

Original en la biblioteca particular del rey, y copia en la continuacion que de la compilacion de bulas de la Inquisicion hizo D. Domingo Cantolla en el año 1709, lib. 3. fol. 182.

Sixtus episcopus, servus servorum Dei : charissime in Chris

to filiæ nostre Helisabeth, Castelle Legionis et Aragonum reginæ illustri, salutem et appostolicam benedictionem.

Venerabilis frater Rodericus episcopus portuensis cardinalis Valentinus, etiam sancte romanæ ecclesiæ vicecancellarius litteras tuas manu propia scriptas nobis jam pridem exhibuit quibus hactenus ex eo non respondimus quod cum non essemus per illos dies satis firma valetudine eas voluimus in aliud commodius tempus legendas servari penes ipsum vicecancellarium; qui demun ad Ños reversus totas nobis diligenter perlegit. Inteleximus omnia gra

tissimo animo.

Placet nobis magnopere quod in provisione ecclesia toletana tuæ celsitudini gratificati fuerimus, cujus votis omnibus quantum cum Deo possumus annuere non recusabimus.

Quod vero scribis provissionem ecclesiæ oxomensis de persona dilecti filii nostri Raphaelis de Sancto Georgio ad velum aureum diaconi cardinalis, tuæ serenitati, et charissimo in Christo filio nostro regi consorti tuo illustri gratam fore, id etiam ex aliis litteris vestris cognovimus: nec dubitamus eandem provisionem tum nostra, tum ipsius cardinalis causa pro ejus præcipua in celsitudinis vestre observantia in posterum etiam gratiorem fore. De Francisco Ortiz quem inde amoveri cupis, scias numquam mentis nostræ fuisse quempiam vestre serenitati adversum aut suspectum istic versari. Qua de re ut tuæ voluntati morem geramus, illum per aliud breve nostrum præsenti anexum (cujus exem

plum etiam insertum tibi mittimus) sicuti petis ad Nos revocamus. Quantum vero attinet ad negotium neophitorum quod solum inquisitoribus deputatis demandari velles, vidimus quæcumque ex ordine circa hujusmodi materiam accurate prudenterque scripsisti. Plene sunt ipse litteræ tuæ pietate et in Deum singulari religione; letamurque plurimum, filia charissima secundum cor nostrum in ea re à Nobis tantopere concupita per celsitudinem tuam tantum studium et diligentiam adhiberi. Conati semper fuimus, miserti illorum insaniæ tan pestifero morbo opportuna remedia adhibere.

Sentientes etiam hujusmodi pestem in Sicilia invaluisse jam pridem per varias bullas nostras adversus tan perfidum et scellestum genus hominum istuc transmissas provideramus: Sed obsistentibus regiis magistratibus, quemadmodum tibi inotescere puta

omnia præter expectationem nostram impedita sunt ; et nullum provisionis nostra, sicut par erat, effectum sortiri potuerunt: quod sane Nobis molestissimum fuit Nunc vero perspecta optima ac propensa voluntate tua, gratissimum Nobis est quod in illis regnis tuis in vindicanda divinæ majestatis offensa tanto studio ac devotione desiderio nostro satisfacias. Equidem filia charissima, cum multis regiis virtutibus personam tuam divino munere insignitam cognoscamus, nullam tamen magis quam istam in Deum religionem, ac in fidem orthodoxam affectum atque constantiam tuam commendavimus, proinde sanctum istud propositum tuum in domino probantes ac benedicentes, serenitatem tuam atente hortamur atque oramus, ut ne tanta labes diutius per illa regna serpat, simili studio huic negocio intendas; et juxta provisiones nostras desuper editas et edendas in quibus favor tuus precipuus requiritur, causam Dei amplectaris, cui in re nulla alia magis placere potes.

Quod autem dubitare videris Nos forsam existimare (cum in perfidos illos qui christianum nomen ementiti, Christum blasphemant, et judaica perfidia crucifigunt, quando ad unitatem redigi nequeant, tan severe animadvertere cures) ambitione potius et bonorum temporalium cupiditate quam zelo fidei, et catholica veritatis, vel Dei timore, certo scias ne ullam quidem apud Nos ejus rei fuisse suspicionem. Quod si non defuerint qui ad prote

gendum eorum scelera multa susurrarint, nihil tamen sinistri de tua vel præfati charissimi filii nostri consortis tui illustris devotione persuaderi nobis potuit. Nota est Nobis sinceritas et pietas vestra atque in Deum religio. Non credimus omni spiritui. Si alienis querelis aures, non tamen mentem prestamus.

Quod vero de inquisitoribus petis, quoniam res est magni momenti et maturius tuo desiderio in hac parte satisfaciamus; adhibebimus aliquos ex venerabilibus fratribus nostris sanctæ romanæ ecclesiæ cardinalibus quibus negocium hoc diligenter examinandum committimus: et eorum consilio quantum cum Deo potterimus tuæ voluntati annuere conabimur. Interin filia charissima sis bono animo, et tan pium opus, Deo et nobis gratissimum, solita devotione ac diligencia prosequi non desinas; tibique persuade nihil Nos celsitudini tua denegaturos quod à Nobis honeste præstari possit.

Ceterum quoniam, non sine admiratione, fidedigna relatione accepimus (quod tamen non ex mente tua seu præfati carissimi filii nostri, sed ministrorum vestrorum qui Dei timore posthabito falcem in messem alienam immittere non verentur, provenire arbitramur) libertatem scilicet atque immunitatem ecclesiasticas in dictis regnis per varias novitates infringi; et provisiones nostras atque mandata appostolica, eorumque executionem, per quædam regia edicta sine ullo respectu censurarum impediri vel retardari, id (cum nobis admodum grave et à consuetudine statutoque vestro, ac in Nos et sedem appostolicam reverentia et æquitate vestra alienum sit) tuæ serenitati scribendum duximus; quare hortamur atque requirimus ut hujusmodi censuras cuilibet fideli pertimescendas, sicuti vestra devotioni convenit, devitare studeat; nec patiatur tan evidentem injuriam nobis et huic sanctæ sædi inferri; et eo modo provideri curet ne libertas et jura appostolica que illustres progenitores tui cum magna eorum gloria tueri et augere studuerint, tempore tuæ celsitudinis violata seu inminuta videantur. Sic cum dominus, in cujus potestate ipsi sunt reges, assistente tibi appostolica sedis gratia, diriget desideria tua, sobolem et res tuas felicitabit; et omnia celsitudini tuæ in via recta ambulanti pro voto succedent. Datum Rome apud Sanctum

« AnteriorContinuar »